dinsdag 24 maart 2020

Fake or not?

Wat is nep, fake news, wenswetenschap, onjuist? Hoe distilleer je uit die berg informatie die we dagelijks over ons uitgestort krijgen de waarheid? En waar bestaat die waarheid uit?

Om te beginnen, kijk eerst eens naar de brenger van de boodschap. Als een timmerman over elektriciteit gaat debatteren, luister ik maar half. Maar als hij het over zijn eigen vak heeft ben ik een en al oor. Wetenschappers zijn mensen die alles van één ding weten maar niets van alles. Het zijn geen allrounders. Toch wordt de mening van een raktetgeleerde voor waarheid versleten als hij het over dierwelzijn heeft. Meestal zijn persoonlijke mening maar ook dan lult hij uit zijn nek. Het feit dat hij gestudeerd heeft wil niet zeggen dat hij geen domme dingen kan zeggen.

Iets moeilijker wordt het bij de zogenaamde ‘fake accounts’ op de social media. Feitelijk gewoon anonieme accounts, slimme mensen doen dat nu eenmaal. Dan moet je vaak even de tijdlijn bekijken om te kunnen beoordelen of iemand weet waar hij het over heeft. En zijn/haar meningen weten te negeren want niet iedereen die anders denkt heeft automatisch ongelijk. Sommige leek-deskundigen vertellen meer ‘waarheden’ dan de beste expert. Domweg omdat ze vaak de praktijkervaring hebben.

Een arts die een interview geeft over zijn werk in een ziekenhuizen en praat over de werking van bepaalde medicijnen, geeft zijn eerlijke mening hierover. Commerciële of politieke belangen spelen daar niet mee. Hij heeft geen belangen. Anders wordt het als je dezelfde vragen gaat stellen aan de PR afdeling. Van de Chinezen is bekend dat ze zelden het achterste van hun tong laten zien. Interviews van Europeanen die daar wonen geven een eerlijk beeld van de samenleving. Bij verslaggevers of nog erger ‘journalisten’ wordt dat meteen een stuk minder. Daar spelen al snel politieke kleurtjes mee.

En dan kom ik op websites waar men het over die lieve pluizige beestjes heeft, een website over de verzorging van konijnen. Met een compleet antropomorfe benadering. Met tips over je het beestje moet borstelen. Complete diermishandeling dus. Net als bij paarden waar een hoop ‘kennis’ van paardebezitters op staan die absolute onzin is. Maar de industrie die jaarlijks mijlraden omzet in deze dierenbranche vaart er wel en houdt deze onzin in stand. Toch halen velen hun kennis bij deze commerciële partijen en website waar de banners en advertenties van deze leveranciers domineren.

En dan zijn er van die websites die graag ‘misstanden’ aan de kaak willen stellen. Meestal hun eigen persoonlijke leed. Die noemen dan man en paard en hebben slechts één doel; iemand beschadigen. Dat is hun doel, het is hun ‘waarheid’. En aangezien niemand zijn eigen tekortkomingen loopt uit te venten dus een behoorlijke eenzijdige kijk op zijn minst, meestal een wraakactie. Zo ben ik eens totaal afgebrand op een particuliere website. De rest van de website ging over…. sprookjes, jawel. Een prima plek dus voor zo’n verhaal.

De aard van de website is dus belangrijk. Er duiken de laatste tijd veel ‘nieuws’ websites op. De meesten zijn zwaar gekleurd, meestal politiek gekleurd. Ze geven hun standpunt, gezien vanuit hun perspectief. Het zijn dus vaak niets meer dan veredelde columns, opinies. Hetzelfde bij ‘informatieve’ websites. Veel gekopieerde wijsheden die passen bij de eigen waarheid. Kennis + ervaring = wijsheid en als die ervaring ontbreekt, is er dus sprake van gekopieerde wijsheid.

Tot slot; ik vraag mij altijd af wat het doel is van de brenger van al dat nieuws. Wat beoogt men er mee te bereiken? Preekt men louter voor eigen parochie of is men oprecht bezig andere mensen wijzer te maken. Niet iedereen die oprecht zijn levenservaringen verteld is een aandachtstrekker zoals sommige azijnjunkies iedereen willen laten geloven. Maar bij het lezen van wat dan ook dient u uw eigen meningen en voorkeuren even uit te schakelen. Anders doet u hetzelfde als veel van mijn critici. U haakt al af na drie zinnen maar heeft wel een mening.

En dat is het grote probleem, veel mensen hebben de meest uitgesproken meningen over de dingen waar ze het minst verstand van hebben. En dat zetten ze dan nog op internet ook als zijn de DE waarheid. Niets meer dan hun waarheid dus. En dat moet je weten te scheiden. Hopelijk lukt het u nu iets beter.

Geen opmerkingen: